Bản đồ viện trợ Đông Nam Á cho thấy trong khi hơn 290 tỷ đô la tài chính phát triển chính thức được cam kết trong khu vực trong giai đoạn 2015–2023, Việt Nam nổi bật với tỷ lệ giải ngân là 95%, vượt xa nhiều nước láng giềng.
Theo Bản đồ viện trợ Đông Nam Á của Viện Lowy, Việt Nam đạt tỷ lệ giải ngân viện trợ cao nhất Đông Nam Á trong giai đoạn 2015-2023, chuyển 95% nguồn tài chính phát triển đã cam kết thành kết quả thực tế.
Bản đồ được công bố vào ngày 30 tháng 9 với sự hợp tác của Đại sứ quán Úc tại Hà Nội, cho thấy hiệu suất vượt trội của Việt Nam trong việc sử dụng nguồn tài chính phát triển chính thức (ODF) so với các nước trong khu vực.
Số liệu thống kê của Aid Map cho thấy Việt Nam đã nhận được 52,3 tỷ đô la Mỹ tài trợ cam kết trong giai đoạn này và giải ngân thành công 49,6 tỷ đô la, chứng tỏ quy mô viện trợ lớn dành cho Việt Nam và khả năng thực hiện các dự án hiệu quả của quốc gia này .
Ngược lại, nhiều nước láng giềng trong khu vực vẫn tiếp tục phải đối mặt với khoảng cách đáng kể giữa cam kết và chi tiêu thực tế, trong đó Indonesia đạt 84%, Timor Leste 82,35%, Lào 77,1%, Campuchia 68,43%, Malaysia 55,5%, Philippines 49,49% và Myanmar 48,24%.
Bản đồ viện trợ cho biết đất nước này đã tiếp nhận 22.538 dự án được thực hiện hợp tác với 80 đối tác phát triển, cho thấy sự tham gia rộng rãi của Việt Nam vào cộng đồng quốc tế và thành tích đáng kể trong việc quản lý các nguồn lực bên ngoài.
Theo dữ liệu của Viện Lowy, xét theo khu vực, Việt Nam chiếm 17% tổng nguồn vốn ODF được giải ngân ở Đông Nam Á trong giai đoạn 2015–2023, trở thành một trong những quốc gia tiếp nhận nguồn vốn lớn nhất và hiệu quả nhất trong khu vực.
Tài chính phát triển của Việt Nam chủ yếu là vốn vay, trong đó vốn vay ưu đãi chiếm 46%, vốn vay không ưu đãi chiếm 38%, và phần còn lại được cung cấp dưới dạng viện trợ không hoàn lại. Cơ cấu này phản ánh tình hình thu nhập đang tăng lên của Việt Nam và xu hướng các nhà tài trợ ưu tiên các nguồn vốn có thể hoàn trả hơn là viện trợ trực tiếp.
Xét về lĩnh vực, Bản đồ viện trợ ghi nhận rằng ODF cho Việt Nam tập trung nhiều vào cơ sở hạ tầng, năng lượng và phát triển kinh tế, phù hợp với chương trình hiện đại hóa của đất nước.
Mặc dù hiệu suất tổng thể rất khả quan, Bản đồ Viện trợ cho thấy vai trò của ODF đang suy giảm so với nền kinh tế Việt Nam. Tài chính phát triển chính thức (ODF) đạt 3,9% GDP vào năm 2015 và giảm xuống còn 0% vào năm 2023, phản ánh cả sự tăng trưởng kinh tế nhanh chóng của Việt Nam và việc giảm phụ thuộc vào viện trợ nước ngoài.
So sánh khu vực
Trên khắp Đông Nam Á, hơn 290 tỷ đô la ODF đã được cam kết từ năm 2015 đến năm 2023. Tuy nhiên, trong khi một số quốc gia chậm trễ trong việc thực hiện, tỷ lệ 95% của Việt Nam lại nổi bật là trường hợp ngoại lệ.
Campuchia, Lào và Myanmar vẫn phụ thuộc nhiều hơn vào viện trợ nhưng thường gặp khó khăn do năng lực thực hiện còn hạn chế. Trong khi đó, Bản đồ Viện trợ cảnh báo về áp lực tài trợ tiềm tàng khi các nhà tài trợ truyền thống như Hoa Kỳ, Vương quốc Anh và Liên minh Châu Âu xem xét cắt giảm, có thể làm giảm ODF khu vực hơn 2 tỷ đô la trong những năm tới.
Theo Bản đồ Viện trợ của Viện Lowy, thành công của Việt Nam được cho là nhờ năng lực thể chế mạnh mẽ và khả năng tiếp nhận tài chính phát triển quy mô lớn một cách nhất quán. Khi dòng viện trợ chuyển từ viện trợ không hoàn lại sang cho vay, và khi các lĩnh vực khí hậu và xã hội đòi hỏi sự quan tâm nhiều hơn, việc duy trì thành tích này sẽ đòi hỏi phải tiếp tục cải cách và ưu tiên cẩn thận.
Cho đến nay, trong bối cảnh viện trợ của Đông Nam Á, Việt Nam vừa là nước nhận viện trợ lớn vừa là nước hiệu quả nhất trong việc đảm bảo các khoản tiền cam kết được chi tiêu và các mục tiêu phát triển được thúc đẩy.
Tttbđt tbHn
