Nhà sản xuất ô tô điện BYD của Trung Quốc không chỉ sống sót sau tình trạng trì trệ do lệnh phong tỏa bởi đại dịch Covid mà còn phát triển mạnh mẽ hơn bao giờ hết. Cổ phiếu của BYD tăng hơn 90% kể từ tháng 3 khi doanh số bán xe đạt mức cao nhất mọi thời đại, giúp thêm vào khối tài sản của Vương Truyền Phúc 7 tỷ USD.
Nhà sáng lập Công ty xe điện BYD- Vương Truyền Phúc
Nhà đồng sáng lập và giám đốc điều hành của BYD- Warren Buffett, hiện sở hữu tài sản ròng 27 tỷ USD trở thành người giàu thứ năm ở Trung Quốc, xếp theo dữ liệu thời gian thực của Forbes. Đây là thứ hạng cap nhất mà Vương đạt được kể từ năm 2017, xếp ông hơn một bậc so với người đồng sáng lập Alibaba- Jack Ma, người hiện đang giữ vị trí số 6 của đất nước với giá trị tài sản ròng là 26,3 tỷ đô la.
Ông Vương, 56 tuổi, có 17,6% cổ phần tại BYD niêm yết ở Hồng Kông và Thâm Quyến, đã bị hạn chế hoạt động sau khi xây dựng chuỗi cung ứng và cơ sở sản xuất đa dạng. Không giống như tỷ phú Elon Musk, người không có lựa chọn nào khác ngoài việc đóng cửa Tesla’s Gigafactory ở Trung Quốc để tuân thủ lệnh cấm hoạt động hai tháng ở Thượng Hải, BYD của ông Vương gần như có thể duy trì dây chuyền sản xuất hoạt động với tốc độ ổn định ở những nơi như Trường Sa và Thâm Quyến.
Thêm vào đó, BYD còn có một mô hình kinh doanh độc đáo. Trong khi hầu hết các nhà sản xuất ô tô chọn việc lấy nguồn cung phụ tùng từ các nhà sản xuất chuyên biệt, chẳng hạn như tập đoàn pin khổng lồ Contemporary Amperex Technology Ltd. (CATL) của Trung Quốc, BYD là một trong số ít công ty tự sản xuất chip, pin cũng như xe điện.
Yale Zhang, giám đốc điều hành của công ty tư vấn Automotive Foresight có trụ sở tại Thượng Hải, ước tính rằng có tới 90% các bộ phận được sử dụng trên xe BYD được sản xuất nội bộ. Điều này giúp công ty tránh khỏi những căng thẳng về nguồn cung và hậu cần, cho phép công ty tiếp tục sản xuất xe điện để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng. Bất chấp việc Thượng Hải đóng cửa, người tiêu dùng ở những nơi khác ở Trung Quốc vẫn đang đặt hàng. Shi Ji, giám đốc điều hành của CMB International Securities, ước tính trong một nghiên cứu hồi tháng 4 rằng doanh số bán xe năng lượng mới của quốc gia này sẽ đạt 5,5 triệu chiếc trong năm nay, tăng từ 3,5 triệu chiếc vào năm 2021.
Mẫu xe xe đầu tiên, một chiếc sedan Qin Plus DM-i, lăn bánh khỏi dây chuyền lắp ráp tại cơ sở sản xuất mới của BYD ở huyện Trường Phong, thành phố Hợp Phì, tỉnh An Huy của Trung Quốc vào ngày 30 tháng 6 năm 2022. VCG / VCG VIA GETTY IMAGES
Ông Zhang cho biết: “Trong số tất cả các nhà sản xuất ô tô ở Trung Quốc, BYD có lẽ là công ty ít bị ảnh hưởng nhất bởi các biện pháp phong tỏa”. “BYD không lấy nguồn cung từ các khu vực xung quanh Thượng Hải và hoạt động sản xuất của công ty mang tính tích hợp cao”.
Kết quả là BYD đã bán được 641.350 xe năng lượng trong nửa đầu năm nay, tăng 315% so với cùng kỳ năm trước. Nó đã vượt qua Tesla để trở thành nhà sản xuất xe điện lớn nhất thế giới về doanh số bán hàng khi giao 564.743 xe trong sáu tháng đầu năm 2022, tuy rằng quý hai đã không đạt được kỳ vọng do các biện pháp đóng cửa ở Trung Quốc.
Trong khi đó, giá trị cổ phiếu của công ty Trung Quốc này đã tăng hơn 90% tại Hồng Kông từ mức thấp nhất trong tháng 3. Hiện công ty đang trong quá trình đạt tới một nghìn tỷ nhân dân tệ (150 tỷ USD) vốn hóa thị trường, một cột mốc mà chỉ một số công ty ở Trung Quốc, bao gồm CATL và Kweichow Moutai, có thể đạt được. Ngoài ông Vương thì điều này cũng mang lại lợi ích cho người anh em họ của ông kiêm Phó Chủ tịch công ty Lu Xiangyang, người hiện có tài sản ròng 21,4 tỷ USD, cũng như giám đốc Xia Zuoquan, người hiện sở hữu 4,8 tỷ USD giá trị tài sản. Công ty Berkshire Hathaway của ông Warren Buffett nắm giữ 7,7% cổ phần BYD.
Tuy nhiên, khi các lệnh phong tỏa đang dần được dỡ bỏ và các nhà sản xuất ô tô khác tiếp tục quay lại đường đua sản xuất, sự cạnh tranh trên thị trường xe điện Trung Quốc chắc chắn sẽ trở nên khốc liệt hơn,
Về phần mình, BYD đang có thêm một vết rạn nữa tại thị trường cao cấp. Công ty thu được một khoản đáng kể doanh số từ các loại xe có giá từ 100.000 đến 200.000 nhân dân tệ (15.000 đến 30.000 USD), đơn cử như Denza D9- chiếc xe tải điện do liên doanh Mercedes-Benz sản xuất trình làng vào tháng 5 có giá khởi điểm khoảng 50.000 đô. Về lý thuyết, việc bán những chiếc xe đắt tiền hơn sẽ giúp BYD cải thiện tỷ suất lợi nhuận ròng vốn chỉ ở mức 1,4% vào năm ngoái.
Khách tham quan chiêm ngưỡng các dòng xe điện tại gian hàng của BYD tại triển lãm Auto Shanghai 2021 ở Thượng Hải, Trung Quốc, vào ngày 27 tháng 4 năm 2021. QILAI SHEN/BLOOMBERG
Công ty cũng có những vấn đề khác cần giải quyết. Hãng thông tấn Trung Quốc The Paper cho biết BYD đang cân nhắc mua sáu mỏ lithium ở châu Phi nhưng công ty có thể sẽ phải đối mặt với môi trường quốc tế ngày càng phức tạp và chủ nghĩa dân tộc tài nguyên ngày càng tăng cao. Hơn nữa, các nhà chức trách Trung Quốc đang điều tra một trong những nhà máy của họ ở thành phố Trường Sa vì những cáo buộc về mùi hôi và báo cáo về việc trẻ em sống gần đó bị chảy máu cam. Người phát ngôn của BYD cho biết công ty không có bình luận gì thêm ngoài tuyên bố hồi tháng 5 được đăng trên Weibo, khi họ cho biết nhà máy tuân thủ các tiêu chuẩn khí thải của quốc gia.
Nhưng điều này không ngăn cản các nhà phân tích đưa ra quan điểm tích cực. Vào tháng 6, các nhà phân tích Benjamin Lo và Martin Heung của Nomura đã nâng dự báo doanh số xe hơi điện của BYD sẽ tăng từ 1,08 triệu chiếc lên 1,5 triệu chiếc trong năm nay và dự đoán rằng thị phần của hãng sau đó sẽ tăng từ 17% lên 27%. Shi từ CMB International kỳ vọng công ty sẽ duy trì được đà tăng doanh thu.
Shi nói: “BYD vẫn còn khá nhiều đơn đặt hàng và sẽ có các nhà máy mới bắt đầu đi vào sản xuất. Chúng tôi hy vọng doanh số bán hàng của công ty sẽ tiếp tục tăng trong vài tháng tới.”
Bài: Việt Hương – forbes.com
