Công nghệ đang phát triển với tốc độ nhanh chóng và sự tiến bộ trong các lĩnh vực như trí tuệ nhân tạo (AI), Internet vạn vật (IoT), Blockchain là ba trụ cột công nghệ chính trong cuộc cách mạng công nghệ lần thứ 3, hứa hẹn mang lại nhiều lợi ích to lớn cho nhân loại. Trong tương lai, dự kiến sẽ có nhiều xu hướng phát triển công nghệ mới được đưa ra, mang lại những lợi ích và cải tiến đáng kể cho cuộc sống của chúng ta.
Một trong những xu hướng phát triển công nghệ quan trọng nhất trong tương lai là trí tuệ nhân tạo (AI). AI đã và đang được sử dụng trong nhiều lĩnh vực như y tế, giao thông, chăm sóc người già và nông nghiệp, giúp tăng cường hiệu suất, tối ưu hóa quy trình và cải thiện chất lượng cuộc sống.
Trí tuệ nhân tạo (AI) là một lĩnh vực trong khoa học máy tính mà nghiên cứu các hệ thống thông minh hoạt động giống như bộ não con người. Trong những năm gần đây, AI đã đạt được nhiều tiến bộ đáng kể.
Một trong những phát triển quan trọng nhất của AI là việc áp dụng học sâu (deep learning) vào giải quyết các vấn đề tính toán phức tạp. Học sâu là một phương pháp của machine learning, cho phép các mô hình AI học và trích xuất thông tin từ dữ liệu một cách tự động. Kết hợp với các công nghệ khác như xử lý ngôn ngữ tự nhiên (NLP), học sâu đã đem lại những ứng dụng thực tiễn đáng kể cho AI, bao gồm nhận dạng giọng nói, dịch thuật, xử lý hình ảnh và phân tích dữ liệu y tế.
AI cũng đã có những tiến bộ đáng kể trong lĩnh vực thị giác máy tính, cho phép máy tính nhận diện và phân tích hình ảnh một cách chính xác hơn. Các ứng dụng thực tiễn của thị giác máy tính bao gồm nhận dạng khuôn mặt, phát hiện đối tượng và xử lý ảnh y tế.
Ngoài ra, AI đã được sử dụng để tăng cường các hoạt động kinh doanh, từ quản lý kho hàng đến phân tích dữ liệu và dự đoán xu hướng thị trường. Các công ty công nghệ hàng đầu như Google, Amazon và Facebook đã ứng dụng AI vào các sản phẩm và dịch vụ của mình, đem lại những tiện ích mới cho người dùng.
Một trong những sản phẩm AI nổi tiếng là IBM Watson, được phát triển bởi IBM. Siêu dự án này được bắt đầu nghiên cứu từ những năm 2006 và đã đạt những thành tựu đáng kể trong thời gian gần đây. Watson được áp dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực, từ y tế cho đến kinh doanh và pháp lý. Với khả năng đọc và phân tích dữ liệu từ các nguồn khác nhau, Watson có thể cung cấp các đề xuất và giúp con người giải quyết các vấn đề phức tạp một cách hiệu quả hơn.
Tiêu biểu có thể kể đến các tiến bộ trong lĩnh vực y tế mà siêu trí tuệ nhân tạo này đạt được là Watson for Health – được sử dụng để hỗ trợ việc chẩn đoán và điều trị các bệnh lý khác nhau, từ ung thư đến bệnh Alzheimer. Trong lĩnh vực kinh doanh, Waston cung cấp dịch vụ mã nguồn mở Watson Discovery Advisor cung cấp thông tin và đề xuất cho các nhà quản lý và lãnh đạo doanh nghiệp. Watson Assistant, một trợ lý ảo AI, có khả năng trả lời các câu hỏi của khách hàng một cách tự động và được sử dụng rộng rãi trong dịch vụ khách hàng và ngân hàng. Các ứng dụng của IBM Watson không chỉ mang lại hiệu quả và sự thuận tiện cho con người mà còn giúp tạo ra những giải pháp mới và tiên tiến để giải quyết các vấn đề của xã hội.
Theo IBM, AI Waston đã bước vào giai đoạn phát triển cuối cùng để sẵn sàng cá nhân hóa theo nhu cầu từng đối tượng sử dụng, trong tương lai không xa, mỗi cá nhân chúng ta sẽ có thêm một người trợ lý ảo thông minh như Waston là điều không quá khó tưởng tượng.
Có thể thấy các vấn đề về mặt kỹ thuật không phải là rào cảnquá lớn, tuy nhiên sự phát triển thần kỳ của AI lại đặt ra nhiều thách thức phải đối mặt, bao gồm các vấn đề về đạo đức, an toàn và bảo mật. Vì vậy, cần có các chính sách và quy định thích hợp để đảm bảo rằng AI được sử dụng một cách đúng đắn và mang lại lợi ích cho con người.
Nếu AI được mệnh danh là là bộ não, thì cuộc cách mạng Internet hóa vạn vật – Internet of Things được ví von đóng vai trò xương sống trong cuộc cách mạng công nghệ lần thứ 3. IoT (Internet of Things) là một trong những xu hướng công nghệ phát triển mạnh mẽ nhất và đang tác động đến nhiều lĩnh vực khác nhau. Với việc liên kết các thiết bị thông minh với nhau qua một mạng lưới internet, IoT đang đem lại nhiều lợi ích đáng kể cho cuộc sống hàng ngày của chúng ta.
Một trong những tiến bộ đáng chú ý là khả năng kết nối và tương tác giữa các thiết bị thông minh. Điều này cho phép hệ sinh thái IoT trở nên phong phú và đa dạng hơn, và tạo ra những sản phẩm và dịch vụ có giá trị thực cho người dùng.
Một trong những sản phẩm IoT nổi bật nhất hiện nay là Amazon Echo, một loa thông minh được tích hợp trợ lý ảo Alexa. Echo cho phép người dùng điều khiển thiết bị thông minh khác trong nhà, từ đèn, tivi cho đến máy lạnh, chỉ với giọng nói. Trong khi đó, Google Home là một sản phẩm tương tự của Google, cũng tích hợp trợ lý ảo Google Assistant, cho phép người dùng điều khiển các thiết bị thông minh và truy cập vào các dịch vụ trên internet.
Một đối thủ khác của Google là Apple cũng không nằm ngoài cuộc đua này khi tung giói giải pháp nhà thông minh là Apple home cung cấp các giải pháp toàn diện cho nhà thông minh dưới sự hỗ trợ của trợ lý ảo Siri cho phép điều khiển nhiệt độ trong nhà, ánh sáng, an ninh và giám sát môi trường sống. Các thiết bị này có thể được điều khiển bằng giọng nói hoặc ứng dụng điện thoại thông minh, tạo ra một trải nghiệm sống thoải mái và hiệu quả hơn.
Sự phát triển của công nghệ 5G cũng đã giúp đẩy mạnh khả năng kết nối IoT. Với tốc độ truyền dữ liệu nhanh hơn và độ trễ thấp hơn, 5G cho phép các thiết bị IoT truyền tải và xử lý dữ liệu nhanh hơn, mở ra nhiều tiềm năng mới cho các ứng dụng IoT. Ví dụ, trong lĩnh vực y tế, các thiết bị IoT như đồng hồ thông minh hay vòng đeo tay sức khỏe có thể ghi nhận dữ liệu sức khỏe của người dùng và truyền tải về cho bác sĩ hoặc hệ thống y tế để chẩn đoán và điều trị bệnh.
Sự phát triển của công nghệ IoT cũng đã tạo ra nhiều ứng dụng mới cho lĩnh vực sản xuất và nông nghiệp. Các thiết bị IoT giám sát nông trại cho phép người trồng trọt quản lý và kiểm soát đất đai, nhiệt độ và độ ẩm của môi trường trồng trọt một cách hiệu quả hơn. Trong khi đó, các thiết bị IoT trong sản xuất giúp giám sát và điều khiển quá trình sản xuất, tăng năng suất và giảm thiểu lỗi sản xuất.
Công nghệ IoT đã mang lại nhiều tiến bộ đáng kể trong nông nghiệp và đã được triển khai ở nhiều quốc gia trên thế giới. Trong đó, các sản phẩm IoT được sử dụng trong nông nghiệp bao gồm thiết bị giám sát thời tiết, các cảm biến vàhệ thống tự động hóa cho cây trồng và gia súc.
Một ví dụ tiêu biểu cho ứng dụng IoT trong nông nghiệp là thiết bị giám sát thời tiết. Các thiết bị này được đặt trên cánh đồng hoặc trong vườn trồng để giám sát các thông số khí tượng như nhiệt độ, độ ẩm, ánh sáng và tốc độ gió. Dữ liệu được thu thập và truyền về hệ thống quản lý trên đám mây, nơi chúng được phân tích và đưa ra các dự đoán về thời tiết, giúp nông dân quản lý và điều khiển cây trồng hiệu quả hơn. Ví dụ như nông dân có thể điều chỉnh lượng nước được sử dụng cho cây trồng dựa trên dữ liệu thời tiết mới nhất, giảm thiểu lượng nước bị lãng phí, đồng thời tăng năng suất.
Ngoài ra, các cảm biến và hệ thống tự động hóa cũng được sử dụng để giám sát và điều khiển quá trình trồng trọt. Vídụ, các cảm biến độ ẩm đất và nhiệt độ có thể giúp nông dân kiểm soát mức độ tưới nước và cung cấp dinh dưỡng cho cây trồng. Hệ thống giám sát tài nguyên cũng có thể được triển khai để theo dõi lượng nước, đất và nguồn năng lượng trong khu vực trồng trọt.
Các sản phẩm IoT cũng được sử dụng trong quản lý gia súc. Ví dụ, các thiết bị đeo theo động vật được sử dụng để giám sát tình trạng sức khỏe của đàn vật, ghi lại thông tin về tần suất và lượng chuyển động để xác định tình trạng sức khỏe của chúng. Các cảm biến nhiệt độ và độ ẩm cũng được sử dụng để giám sát môi trường sống của động vật và giúp nông dân điều chỉnh nhiệt độ và các thông số sinh học cần thiết cho môi trường canh tác.
Công nghệ blockchain ra đời vào năm 2008 với việc phát triển tiền điện tử Bitcoin. Tuy nhiên, nó không chỉ được sử dụng để hỗ trợ tiền điện tử, mà còn có thể áp dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Một trong những ứng dụng tiềm năng nhất của blockchain là cải thiện sự minh bạch và an toàn trong quá trình giao dịch.
Blockchain là một cách lưu trữ và chia sẻ thông tin mà không có sự can thiệp của bên thứ ba. Các khối thông tin được liên kết với nhau theo thứ tự thời gian và được mã hóa một cách an toàn. Với sự phát triển của công nghệ, blockchain đã được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau, bao gồm tài chính, y tế, bán lẻ và cả giáo dục.
Trong lĩnh vực tài chính, blockchain có thể giúp cải thiện quá trình thanh toán và chuyển tiền, giảm thiểu chi phí và tăng cường an toàn. Ví dụ, Ripple là một hệ thống thanh toán blockchain được sử dụng bởi các ngân hàng để chuyển tiền quốc tế. Trong lĩnh vực y tế, blockchain có thể giúp quản lý thông tin bệnh nhân, tăng cường bảo mật thông tin và chia sẻ thông tin y tế giữa các bác sĩ và bệnh viện.
Có thể thấy thế mạnh lớn nhất của blockchain là tiềm năng tạo ra một giao thức chung nhằm kết nối các khối dữ liệu thông tin minh bạch và an toàn hơn, đồng thời tiết kiệm rất nhiều về cấu trúc hệ thống. Ngoài ra, blockchain cũng có thể được sử dụng trong lĩnh vực bán lẻ để giúp quản lý chuỗi cung ứng và bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ. Ví dụ, Walmart đã sử dụng blockchain để theo dõi nguồn gốc thực phẩm từ trang trại đến cửa hàng.
Trên thế giới, các chính phủ cũng đang quan tâm và nghiên cứu việc áp dụng công nghệ blockchain vào việc quản lý thông tin công, cũng như giải quyết những vấn đề liên quan đến tham nhũng và gian lận.
Với những tiềm năng và ứng dụng đa dạng của mình, blockchain được xem là một trong những công nghệ tiên tiến nhất của thế giới hiện đại.
Một trong số đó là việc sử dụng blockchain để tạo ra các tài sản số không thể thay đổi, còn được gọi là NFT (Non-Fungible Token). NFT là một loại token dựa trên blockchain, đại diện cho một tài sản số độc nhất vô nhị và không thể thay đổi được. NFT đã được sử dụng rộng rãi trong nghệ thuật số, cho phép các nghệ sĩ tạo ra các tác phẩm số độc nhất vô nhị, được xác nhận bằng blockchain và bán cho người mua sưu tập. Ví dụ tác phẩm “The First 5000 Days” của nghệ sĩ Beeple đã được bán với giá hơn 69 triệu USD tại một phiên đấu giá của nhà Christie, trở thành một trong những tác phẩm nghệ thuật số đắt giá nhất trong lịch sử.
Ngoài nghệ thuật số, NFT cũng có thể được sử dụng trong nhiều lĩnh vực khác như game, thể thao, âm nhạc và cả bất động sản. Ví dụ, trong lĩnh vực game, NFT cho phép người chơi sở hữu và giao dịch các vật phẩm trong game, từ vũ khí đến trang phục và nhân vật. Trong lĩnh vực thể thao, NFT có thể được sử dụng để xác nhận các phiên bản độc quyền của các sản phẩm như áo đấu, giày, vé và kỷ niệm chương. NFT cũng có thể được sử dụng trong lĩnh vực bất động sản, để xác nhận quyền sở hữu của một người đối với một tài sản nhất định và giúp giảm thiểu quá trình thủ tục pháp lý.
Tuy nhiên, việc sử dụng NFT cũng gặp phải nhiều tranh cãi về tính bền vững và tiềm năng gây ra sự lãng phí tài nguyên môi trường, do quá trình khai thác các đồng tiền ảo để tạo ra NFT. Các nhà phát triển đang tìm cách giải quyết vấn đề này thông qua các giải pháp khai thác đồng tiền ảo bền vững hơn, và cải tiến công nghệ blockchain để giảm thiểu tác động môi trường của quá trình tạo ra NFT.
Các công nghệ mới đang phát triển và giao thoa với nhau để tạo ra một tương lai mới đầy tiềm năng. Sự kết hợp giữa IoT, AI và blockchain có thể giúp tạo ra các hệ thống thông minh, đáng tin cậy và an toàn hơn. Trong nông nghiệp, các thiết bị IoT có thể giúp giám sát đất đai, thời tiết, sự phát triển của cây trồng và động vật, tăng cường năng suất và giảm chi phí. Trong y tế, AI có thể phát hiện và chẩn đoán bệnh tật nhanh chóng và chính xác hơn. Blockchain cung cấp giải pháp an toàn và đáng tin cậy cho các giao dịch trực tuyến, như NFTs. Sự kết hợp của ba công nghệ này có thể mang lại những lợi ích lớn cho nhiều ngành công nghiệp khác nhau. Chúng ta đang tiến tới một thế giới thông minh và liên kết hơn, mở ra những cơ hội mới và giải quyết những vấn đề lớn của xã hội.
Bài: Quân Nguyễn
