Điện toán đám mây (Cloud Computing) trở thành xu hướng trong việc ứng dụng công nghệ vào hệ thống ngân hàng những năm gần đây. Mặc dù ĐTĐM đã được xác định là xu thế tất yếu đối với các doanh nghiệp Việt Nam nói chung và ngành ngân hàng nói riêng, nhưng hiện nay vẫn mới chỉ có một vài ngân hàng thực sự mạnh tay đầu tư cho công nghệ này.
Xu hướng “đám mây”
ĐTĐM là mô hình điện toán sử dụng các công nghệ máy tính phát triển dựa vào mạng Internet. Công nghệ AI (trí tuệ nhân tạo) kết hợp với cloud đã trở thành cặp bài trùng, mang lại cho doanh nghiệp lợi thế cạnh tranh vượt trội.
Lĩnh vực ngân hàng tại Việt Nam đã nghiên cứu và nhìn nhận ĐTĐM như là một phương thức để đơn giản hóa các hoạt động CNTT. Hệ thống ĐTĐM giúp thay đổi đáng kể khối lượng công việc. Máy tính tại văn phòng không còn phải chạy các chương trình ứng dụng có dung lượng lớn. Thay vào đó, mạng máy tính tạo nên các “đám mây” sẽ đảm nhận công việc xử lý các yêu cầu của người dùng. Điều duy nhất cần có là máy tính phải có giao diện để sử dụng hệ thống ĐTĐM, còn mạng lưới đám mây sẽ đảm nhận phần còn lại. Những ứng dụng phổ biến nhất của công nghệ ĐTĐM là các dịch vụ email trên Webmail, Gmail, Dropbox, GoogleDrive,…
Mới đây, Chính phủ đã chính thức phê duyệt Đề án phát triển thanh toán không dùng tiền mặt tại Việt Nam giai đoạn 2021-2025. Mục tiêu đặt ra đến cuối năm 2025, giá trị thanh toán không dùng tiền mặt gấp 25 lần GDP, thanh toán không dùng tiền mặt trong thương mại điện tử đạt 50%, tăng số lượng điểm chấp nhận thanh toán không dùng tiền mặt lên trên 450.000 điểm.
Trước đó, tại “Chiến lược phát triển công nghệ thông tin ngành Ngân hàng Việt Nam đến năm 2025, định hướng đến 2030” được NHNN ban hành tháng 12/2019 đã xác định mục tiêu phấn đấu đến năm 2025 có 60% ngân hàng Việt Nam sử dụng dịch vụ điện toán đám mây, đến năm 2030 tỷ lệ này tăng lên 100%.
Điện toán đám mây đang trở thành “cuộc đua” mới trong ứng dụng công nghệ hệ thống ngân hàng
Kết quả khảo sát một số ngân hàng tại Việt Nam cho thấy, một số ít ngân hàng đã ứng dụng ĐTĐM; còn lại các ngân hàng khác mới chỉ có kế hoạch triển khai hoặc chưa có kế hoạch ứng dụng ĐTĐM.
VIB đã ấp ủ kế hoạch chuyển dịch lên điện toán đám mây và khởi động từ nhiều năm trước. VIB đã chuẩn bị sẵn sàng các yếu tố về nguồn lực và nhân sự công nghệ. Ngân hàng này cũng đã đưa một số ứng dụng lên cloud của AWS từ đầu năm nay. Tháng 9 vừa qua, VIB đã chính thức hợp tác chiến lược với Microsoft Việt Nam để triển khai nền tảng điện toán đa đám mây (multi-cloud) với việc sử dụng Microsoft Azure làm đám mây chính cho VIB. Từ đó tăng cường quá trình đổi mới sáng tạo nhằm đáp ứng nhu cầu và trải nghiệm số ngày một đa dạng của khách hàng.
Ông Trần Nhất Minh, Phó Tổng Giám đốc kiêm Giám đốc Khối Công nghệ VIB cho biết: “Việc lên cloud không còn là khái niệm công nghệ mà đã trở thành xu thế tất yếu tại Việt Nam, đặc biệt là trong ngành ngân hàng“. Ông cũng chia sẻ, công nghệ multi-cloud còn khá mới lạ ở thị trường Việt Nam, vì thế VIB sẽ gặp một số khó khăn nhất định, song việc này sẽ mang đến cho VIB lợi thế cạnh tranh và nhiều quyền lợi cho khách hàng hơn.
Techcombank mới đây công bố đã lựa chọn Amazon Web Services (AWS), một công ty thuộc tập đoàn toàn cầu Amazon.com, làm đối tác cung cấp dịch vụ điện toán đám mây với thỏa thuận kéo dài 5 năm. Ngân hàng triển khai công nghệ này nhằm nâng cao trải nghiệm khách hàng và thực hiện công cuộc chuyển đổi số.
Lãnh đạo Techcombank cũng nhấn mạnh, điện toán đám mây đã trở thành điều bắt buộc phải ứng dụng trong ngân hàng. Một phần trong thỏa thuận hợp tác là trong vài năm tới Techcombank sẽ dịch chuyển phần lớn các ứng dụng lên điện toán đám mây, bao gồm đa số các ứng dụng hệ thống ngân hàng.
Nhiều ngân hàng nhỏ khác cũng thể hiện sự quan tâm đối với việc ứng dụng và triển khai công nghệ này, mặc dù mức độ đầu tư chưa bằng các ngân hàng lớn. Đơn cử như Viet A Bank, từ năm 2017 đã chuyển toàn bộ hệ thống Trung tâm dữ liệu lên Private Cloud. Tháng 7/2021, PVcomBank đã cùng với CMC Telecom triển khai hệ thống trục tích hợp dịch vụ chạy trên nền tảng OpenShift lên AWS cloud, VietinBank đang trong quá trình hoàn tất chuyển đổi hệ thống CoreBanking mới.
Lợi ích và thách thức
Multi-cloud có thể giúp rút ngắn thời gian triển khai một hệ thống hoặc ứng dụng công nghệ. Theo đó, người dùng cũng có những trải nghiệm mượt mà hơn với các dịch vụ số hóa của ngân hàng. Đặc biệt, điện toán đám mây cũng có thể giải quyết tình huống các ứng dụng ngân hàng điện tử bị quá tải, khiến khách hàng không thể đăng nhập hay giao dịch do lượng truy cập quá lớn.
Trước đây, những dữ liệu hoặc thông tin cá nhân được lưu trữ đều có thể bị vi phạm bảo mật như tấn công mạng và các mối đe dọa mạng khác. Tuy nhiên, dịch vụ lưu trữ đám mây có thể lưu trữ nhiều bản sao lưu dữ liệu trong một hệ thống phân tán. Mặc dù ngân hàng sẽ phải đầu tư một khoản tiền lớn ban đầu để triển khai công nghệ này, nhưng về lâu dài sẽ tiết kiệm chi phí thiết lập và duy trì tài nguyên CNTT nội bộ.
Ngân hàng cũng phải đối mặt với nhiều thách thức lớn. Trước hết, để triển khai multi-cloud, ngoài việc cần một nguồn vốn đầu tư lớn, sự chuẩn bị về nhân sự cũng rất quan trọng và không hề đơn giản. Thêm vào đó, khi chuyển đổi lên cloud phải tích hợp hài hoà giữa các hệ thống cũ và hệ thống mới, giữa các hệ thống nội bộ của ngân hàng và các đối tác bên ngoài. Cùng với đó, dịch vụ ĐTĐM cũng chưa có quy định cụ thể về chất lượng dịch vụ, gây khó khăn trong quá trình truy cứu về trách nhiệm khi sự cố xảy ra.
Bài: Hoài Linh – Tổng hợp
